คำไพ ทาชาติ: มิถุนายน 2013

วันพฤหัสบดีที่ 27 มิถุนายน พ.ศ. 2556

วันพุธที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2556

ธรรมชาติแสนสวย สีชอล์ก

ธรรมชาติแสนสวย เทคนิคสีชอล์ก โดยคำไพ ทาชาติ

วันอังคารที่ 25 มิถุนายน พ.ศ. 2556

ดอกไม้

ดอกไม้ เทคนิคการเขียนด้วยสีไม่้ โดยคำไพ ทาชาติ

วันพฤหัสบดีที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2556

ทำบุญตักบาตร วัดป่าหนองแซง

ทำบุญตักบาตร วัดป่าหนองแซง 26 มีนาคม 2556

วันพุธที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2556

ความเป็นมาของเรือนไทยพวน

ความเป็นมาของเรือนไทยพวน อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี

1. ความเป็นมาของเรือนไทยพวน

บนแผ่นดินที่ราบสูงภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หรือที่เรียกสั้น ๆ ว่า “อีสาน” นั้นมีประวัติการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์มาเนิ่นนานหลายพันปี ดังปรากฏหลักฐานทางโบราณคดี และโบราณวัตถุที่สามารถสืบค้นและระบุถึงอายุได้ การสร้างบ้านเรือนก็คงเริ่มมีมาตั้งแต่มนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ แล้วได้วิวัฒนาการต่อเนื่องกันมาหลายยุค หลายสมัย จนมาปรากฏเป็นรูปแบบที่ถาวรมั่นคง และคงเหลือไว้เป็นหลักฐาน ชาวไทยพวนเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ ไท-ลาว กลุ่มหนึ่งที่มีภูมิลำเนาอยู่บริเวณภาคเหนือของลาวที่เรียกว่า เมืองพวนหรือแขวงเชียงขวาง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวในปัจจุบัน มีประเพณีและวัฒนธรรมทางประวัติศาสตร์ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะกลุ่มของตนเอง จนสามารถตั้งตัวเป็นอาณาจักรเล็ก ๆ อยู่ทางตอนเหนือที่ติดเวียดนามและลาว ซึ่งมักจะตกอยู่ในอำนาจภายใต้อิทธิผลของลาวและเวียดนามเพราะมีกำลังที่ด้อยกว่าจำเป็นต้องส่งเครื่องบรรณการให้แก่อาณาจักรทั้งสองอยู่เสมอ ถ้าหากมีกำลังเข้มแข็งก็ประกาศตนเป็นเอกราช

มีพระมหากษัตริย์และราชวงศ์ครองราชย์สืบต่อกันมา จนถึงอาณาจักรลาวถูกแบ่งแยกเป็นสองอาณาจักร และเมื่ออาณาจักรเข้าไปมีอิทธิพล อาณาจักรพวนก็ต้องส่งเครื่องบรรณาการด้วยเช่นกัน ชาวพวนมักจะถูก ลาว เวียดนาม และไทย กวาดต้อนผู้คนเข้าไปอยู่ในเขตอิทธิพลของพวกเขา จนกระทั่งคนพวนที่มีอยู่ในแขวงเชียงขวางในปัจจุบันมีน้อยกว่าคนพวนที่อย่าภายในประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว สาเหตุที่เป็นเช่นนั้นก็สืบเนื่องมาจากผลแห่งสภาวะของสงคราม ในภูมิภาคแถบนี้ตั้งแต่อดีต โดยเฉพาะสงครามระหว่างไทยกับลาว ส่งผลให้ชาวไทยพวนถูกกวาดต้อนและอพยพเข้าสู่ประเทศไทยหลายต่อหลายครั้ง และปักถิ่นฐานในประเทศไทย เกือบทุกภาค

การอพยพของชาวไทยพวนเข้าสู่ประเทศไทยยังคงดำเนินต่อไป ดังเช่นในปี พ.ศ. 2369 เจ้าอนุวงศ์แห่งเวียงจันทน์พยายามตั้งตนเป็นอิสระ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว

โปรดเกล้าฯ ให้กรมพระราชวังบวรสถานมงคลเป็นแม่ทัพหลวงยกทัพไปปราบปรามจนราบคาบ

ได้กวาดต้อนรับครอบครัวลาว แล้วโปรดเกล้าฯ ตั้งบ้านเรือนอยู่ที่เมืองชัยนาท รวมถึงหัวเมืองชายทะเลตะวันออก เช่น เมืองนครไชยศรี เมืองสุพรรณบุรี เมืองสระบุรี และเมืองลพบุรี

(หอสมุดแห่งชาติ. 2507 ก : 344)

การอพยพไทยพวนเข้าสู่ประเทศไทย มีสาเหตุสำคัญจากศึกสงครามระหว่างอาณาจักรลาว เมื่อไทยเป็นฝ่ายชนะในศึกก็จะทำการกวาดต้อนผู้คนเข้ามาในประเทศไทย ทั้งนี้เนื่องมาจากแรงงานเป็นปัจจัยที่สำคัญในการผลิต นอกจากนี้การกวาดต้อนผู้คนเป็นนโยบายทางด้านยุทธศาสตร์ เนื่องจากเมืองพวนเป็นดินแดนที่ญวนใช้เป็นทางผ่านเข้ามาขยายอาณาจักรในเขตลาว เมื่อไทย

ไม่มีกำลังพอที่จะควบคุมเมืองประเทศราชได้จึงใช้วิธีกวาดต้อนชาวไทยพวนและชนชาติอื่นในเมืองพวนข้ามแม่น้ำโขงเข้ามาโดยไม่ทิ้งไว้ให้เป็นกำลังของข้าศึกคือญวน (จีระนันท์ พิตรปรีชา. 2529 : 110-120) นอกจากนี้การกวาดต้อนเชลยศึกกลับประเทศไทยยังเป็นการทอนกำลังฝ่ายข้าศึกในการทำสงครามในอนาคต อีกทั้งยังเป็นการทดแทนจำนวนพลที่สูญเสียไปในระหว่างการสู้รบอีกด้วย

การเคลื่อนย้ายของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยพวน

ชาวพวนเป็นชนกลุ่มหนึ่ง เดิมมีถิ่นฐานอยู่ทางฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงตอนเหนือของประเทศลาวบริเวณซำเหนือ (วิเชียร วงศ์วิเศษ. 2517 : ไม่มีเลขหน้า) ปัจจุบันนี้คือ เมืองพวนแขวงเมืองเชียงขวางในประเทศลาว ลักษณะภูมิประเทศของเมืองพวนจะเป็นที่ราบสูง มีภูเขาสลับซับซ้อน ที่ดินอุดมสมบูรณ์ อากาศเย็น เป็นต้นกำเนิดของน้ำงึม น้ำเนียหรือน้ำเนียบและน้ำซันที่ไหลลงสู่แม่น้ำโขง อาณาบริเวณใกล้เคียงเมืองพวนประกอบด้วยเมืองสำคัญ คือ เมืองเชียงขวาง เมืองคำ เมืองแสน เมืองสุย เมืองโมก เมืองกางและเมืองเสียง เมืองพวนมีเขตแดนติดต่อกับญวนทางตะวันตก ติดต่อกับแดนไทยสิบสองปันนา ซึ่งขึ้นกับพม่าทางใต้ติดกับกรุงศรีสัตนาคนหุตหรือ

ล้านช้าง เมื่อกรุงศรีสัตนาคนหุตมีอำนาจได้รวมแคว้นสิบสองจุไทยรวมทั้งเมืองพวนเข้าไว้

ในอาณาจักรของตน ต่อมากรุงศรีสัตนาคนหุตอ่อนอำนาจลง การปกครองหัวเมืองอยู่ห่างไกล

ก็มีน้อยลงตามไปด้วย จนกระทั่งในที่สุดกรุงศรีสัตนาคนหุตแยกออกเป็นสองอาณาเขต คือ

หลวงพระบาง และเวียงจันทน์ เมืองพวนจึงแยกไปขึ้นกับนครเวียงจันทน์นับแต่นั้นมา (ถวิล

เกษราช. 2512 : 342-344)

Thai Phuan Housing

TITLE Thai Phuan Housing : The Utilization in the Way of Life of People in

Amphoe Ban Phue, Changwat Udon Thani

AUTHOR Mr. Khamphai Thachat

ADVISORS Dr. Sunatr Phosan and Dr. Sastra Laoakka

DEGREE M.A. MAJOR Cultural Science

UNIVERSITY Mahasarakham University DATE 2009

ABSTRACT

Housing are dwelling places of human beings, regarded as one of 4 necessities of life. Each ethnic group has its own house style as its identity. Thai Phuan houses have their very interesting shape and style. Thai Phuan people use indigenous knowledge to build their houses with sanitary conditions different from the houses of other ethnic groups in several ways. This study aimed to examine the background of Thai Phuan houses in the area of Amphoe Ban Phue, Changwat Udon Thani, and to investigate the utilization of Thai Phuan houses involving the way of life of Amphoe Ban Phue people in Changwat Udon Thani. The qualitative research was conducted in the area of 7 villages in Amphoe Ban Phue from June 2006 to September 2009. The sample consisted of 12 key informants,

35 casual informants, and 15 general informants. The instruments used for collecting data were a basic survey, participant and non-participant observation forms, structured- and untructured- interview forms, and a note-taking form on focused group discussion.

The collected data were checked using triangulation technique. The data were analyzed according to the study purposes. The finding were then presented by means of a descriptive analysis.

The findings revealed that Thai Phuan houses were wooden houses with

a high-raised upper floor on high pillars, gable-shaped roofs roofed with “mai ket”

(fish-scale-liked wooden tiles) or “din kho” (baked-clay tiles with hooks). They also used zinc iron roofs because zinc was lighter and more durable than wooden tiles. Pillar were made of hard wood. The upper floor was covered with “paen” (thick planks). The house walls were popularly made of thin wooden portions. On the wooden wall above the bed head there was a small wind hole called “pong iam”. The upper house-floor was used as

bed rooms, for relaxation, a kitchen, and a dining room. On the wall in the east there was a shelf for worshipping or a separate room for keeping valuable things, sacred Things as well as ancestors’ ashes. A separate room in the west was for daughters. Inside the house the area for utilization was proportionally divided. The area under the house was used for performing such work as basket weaving, cloth weaving, other handicraft work; for keeping tools for trapping animals, farming tools, or pens for keeping such different domestic animals as cows, buffaloes, pigs, ducks, and chickens. In addition, the area under the house was used for setting stretchers or beds and small low tables for sitting on and lying on when the house owners were tired from work as well as for reception of visiting guests during the day.

Thai Phuan houses were small or large depending upon the range or length between the house pillars. Normally, the houses were built with gable-shaped roofs facing along the east-west direction. That was, the house roofs would slope down towards north and south. There might be exceptions based on some other limitations such as the area was inappropriate for building the house according to the traditional beliefs and the beliefs as mentioned decreased. Thus building the house at present depends upon the house owners’ satisfaction. The building of the eaves from the house body to make the kitchen, the bath-room or the shelter for keeping different materials and utensils by lowering the level according to the proportion and separating to be other parts was not included as the rooms of the house. Therefore, Thai Phuan houses had been developed in the kitchen structure by extending the eaves of the house. On the compound near the house a rice barn was often built for keeping paddy rice. At present, Thai Phuan people who have good economic status build western-style buildings for living in, or build urban community style buildings. However, the houses of Thai Phuan people who have moderate economic status still remain their house style with high-raised upper floor as usual. They have moved animal pens from under the house to make their house more sanitary.

In conclusion, Thai Phuan houses were valuable dwelling places with security and strength. The houses could assure safety and utilization in the way of life of Amphoe Ban Phue people in Changwat Udon Thani. Although geographical and social conditions have changed, influencing the way of construction, the house structure and selection of durable materials are still in existence. These things are related to the environment and can well respond to utilization according to the values of the house owners.